Zgryz głęboki – skutki dla zdrowia i najlepsze metody leczenia

Czym jest zgryz głęboki i jakie są jego rodzaje?

Zgryz głęboki jest tzw. wadą pionową, bywa też nazywany nadgryzem lub zgryzem zamkniętym. Charakteryzuje się nadmiernym nachodzeniem zębów górnych na dolne, przez co te dolne stają się praktycznie niewidoczne.

Głęboki zgryz w większości przypadków ma charakter dziedziczny. Bardzo często zdarza się, że rodzice z tą wadą zgryzu przekazują ją swoim dzieciom. Zgryz głęboki uwarunkowany genetycznie dzieli się na dwa rodzaje:

• zgryz głęboki całkowity – charakterystyczną cechą u pacjentów z tym rodzajem zgryzu jest bardzo mocny nagryz w odcinku przednim, co jest wynikiem zbyt małych zębów bocznych; bardzo często zdarza się, że pacjenci mają przerośnięte mięśnie stawu skroniowo-żuchwowego, oprócz tego widoczna jest skrócona szczęka i wywinięta dolna warga,
• zgryz głęboki częściowy – mówimy o nim wtedy, gdy korony górnych siekaczy są tak długie, że przykrywają dolne siekacze, które mogą przechylać się dojęzykowo, dodatkowo na skutek nieprawidłowego wzrostu wyrostka zębodołowego zwiększona jest ich podstawa korzeniowa; wada ta może prowadzić do ubytków szkliwa, zdarza się również, że pacjenci nagryzają dziąsła.

Istnieje jeszcze trzeci rodzaj tej wady zgryzu – zgryz głęboki rzekomy. Jako jedyny jest wadą nabytą. Pacjenci w większości przypadków mają obniżone zwarcie i bardzo starte zęby, co dodatkowo pogłębia wadę.

Przy tej wadzie zgryzu rzadko zmieniają się rysy twarzy, dlatego zdarza się, że pacjenci dowiadują się o niej dopiero podczas wizyty w gabinecie stomatologicznym. Wyjątkiem jest zgryz głęboki całkowity – wówczas widoczne są znacznie rozbudowane mięśnie twarzy, które powodują zmiany w wyglądzie pacjenta.

Przyczyny powstawania głębokiego zgryzu

Istnieje wiele przyczyn powstawania zgryzu głębokiego. Oprócz wspomnianych wcześniej czynników genetycznych mogą to być:

• złe nawyki z dzieciństwa (ssanie kciuka, zbyt późne odstawienie dziecka od piersi lub smoczka),
• niepoprawny odruch połykania,
• nieprawidłowe układanie dziecka do snu we wczesnym dzieciństwie,
• nieodpowiednia praca języka,
• bruksizm,
• nadmierny stres, przez który pacjenci zagryzają zęby,
• ssanie warg i policzków,
• oddychanie przez usta,
• częste i nawykowe podpieranie brody,
• przedwczesna utrata zębów, np. w dzieciństwie,
• niewłaściwa dieta uboga w witaminy i składniki mineralne,
• przebyte choroby wpływające na rozwój kości.

Zgryz głęboki – objawy

Zgryz głęboki u dzieci i dorosłych ma bardzo charakterystyczne objawy. Przede wszystkim jest widoczne nadmierne zachodzenie zębów górnych na dolne, przez co powyżej linii dziąseł mogą się pojawiać ubytki szkliwa. U pacjentów z bardzo zaawansowaną wadą widać również rany na dolnych dziąsłach lub odsłonięte szyjki zębowe w tym miejscu.

Pacjenci ze zgryzem głębokim zazwyczaj mają starte zęby – zdarza się, że jest to problem na tyle rozległy, że w zębach zanikają naturalne guzki, a szkliwo jest starte aż do zębiny. Przez to zęby stają się nadwrażliwe lub mogą wymagać leczenia kanałowego.

Oprócz objawów w obrębie jamy ustnej, pacjentowi mogą towarzyszyć bóle głowy, szyi i karku oraz problemy ze stawem skroniowo-żuchwowym, co jest spowodowane nadmiernym nagryzaniem zębów. Przez nieprawidłowe ułożenie zębów i ustawienie szczęki pacjenci mogą mieć także wady wymowy.

Często pojawiają się pytania o to, jakie są powiązania między zgryzem głębokim a rysami twarzy u pacjentów z tą wadą. Warto więc podkreślić, że może ona nieznacznie wpływać na estetykę twarzy, poza zgryzem głębokim całkowitym. Dochodzi do skrócenia dolnego odcinka twarzy i wydłużenia między nosem a górną wargą. Dodatkowo można zauważyć bardziej rozbudowaną twarz w okolicy mięśni żwaczy.

Zgryz głęboki – leczenie

W przypadku zgryzu głębokiego leczenie uzależnione jest przede wszystkim od wieku pacjenta i stopnia zaawansowania wady. Aby dowiedzieć się, jaka metoda będzie najlepsza, warto umówić się na konsultację ortodontyczną. Ortodonta wykona pełną diagnostykę, aby ustalić genezę głębokiego zgryzu oraz zaproponuje możliwie najlepsze rozwiązanie dostosowane do potrzeb i preferencji pacjenta.

Jaki aparat na zgryz głęboki wybrać?

Aparat na zgryz głęboki jest jedną z najczęściej stosowanych metod leczenia tej wady zgryzu. Dzięki dostępnym rozwiązaniom pacjent może decydować pomiędzy zamkami naklejonymi na stałe a nakładkami , np. Invisalign.

Istnieje wiele różnych aparatów stałych – materiał, z którego są wykonane i rodzaj systemu mocowania są zależne m.in. od oczekiwań pacjenta i zasobności portfela. Najbardziej popularną i zdecydowanie najtańszą alternatywą jest aparat stały metalowy. Dla bardziej wymagających pacjentów do wyboru są zamki estetyczne: kryształowe, szafirowe czy pełnoceramiczne.

Obecnie coraz większą popularnością cieszą się również nakladki. Invisalign to nowoczesny system leczenia zgryzu głębokiego za pomocą przezroczystych nakładek, które są dostosowane indywidualnie do każdego pacjenta. Nakładki są praktycznie niewidoczne i należy zdejmować je w trakcie jedzenia oraz do mycia zębów. Znacząco ułatwia to codzienną higienę jamy ustnej i sprawdza się idealnie w przypadku, gdy pacjent chce zachować pełną dyskrecję.

Leczenie zgryzu głębokiego u dzieci najlepiej jest rozpocząć w momencie wymiany uzębienia z mlecznego na stałe. Wówczas ortodonta może zalecić stosowanie aparatu ruchomego. Aparat czynnościowy u dziecka ma za zadanie odciążyć zęby boczne oraz staw skroniowo-żuchwowy, a co za tym idzie – uzyskać podwyższenie zgryzu.

Zobacz także: Aparat ortodontyczny bez tajemnic: przewodnik dla pacjenta

Zgryz głęboki – kiedy konieczna jest operacja?

W przypadku bardzo zaawansowanego zgryzu głębokiego może dojść do utrudnień związanych z wysuwaniem żuchwy i jej prawidłowego rozrostu, co prowadzi do powstawania tyłozgryzu. Wówczas ortodonta może zalecić pacjentowi leczenie ortodontyczno-ortognatyczne. Operacja chirurgiczna jest wtedy jedynym rozwiązaniem, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie szczęki i żuchwy oraz żeby zapobiec przedwczesnej utracie zębów. Osteotomia dwuszczękowa to zabieg chirurgiczny polegający na precyzyjnym przecięciu kości szczęki i ustawieniu ich tak, aby wykluczyć wadę zgryzu.

Głęboki zgryz – skutki nieleczenia

Nieleczony zgryz głęboki może nieść za sobą szereg przykrych konsekwencji. Jak wspomnieliśmy wcześniej, dochodzi do patologicznego ścierania się zębów. To nie tylko problem estetyczny – zbyt mocno starte zęby mogą stać́ się nadwrażliwe lub konieczne będzie przeprowadzenie leczenia kanałowego ze względu na to, że odsłania się zębina. Oprócz zębów, także dziąsła są narażone na urazy mechaniczne. Bardzo często odsłaniają się szyjki zębowe ( nadwrażliwość) i mogą rozwijać się groźne choroby przyzębia.

Niektórzy pacjenci ze zgryzem głębokim cierpią z powodu bólów głowy, a nierzadko również migren. Z czasem mogą pojawiać się także bóle kręgosłupa, ponieważ nieprawidłowo ustawione zęby mają wpływ na zdrowie całego organizmu. Mogą pojawiać się również problemy z oddychaniem, zwłaszcza w nocy, co wpływa na jakość snu. Zmiana rysów twarzy nierzadko powoduje kompleksy – obniża się poczucie własnej wartości, a pacjenci wstydzą się swojego wyglądu.

Aby zasięgnąć więcej informacji na temat zgryzu głębokiego, dokonać pełnej diagnostyki i wdrożyć odpowiednie leczenie, umów się na konsultację do jednego ze specjalistów LUX MED.