USG czy mammografia – co lepsze? Różnice między badaniami
Profilaktyka raka piersi jest kluczowym elementem dbania o zdrowie kobiet. Regularne badania pozwalają na wczesne wykrycie zmian w piersiach, co zwiększa szanse na skuteczne leczenie. W tym celu warto umówić się na badanie piersi, jednak pozostaje pytanie, która metoda będzie bardziej odpowiednia – USG czy mammografia? W tym artykule porównamy te dwie najczęściej stosowane metody diagnostyczne. Omówimy różnice między mammografią a USG piersi, zastosowanie badań, ich dokładność oraz zalecenia.

Spis treści
Czy USG piersi to to samo co mammografia?
USG piersi i mammografia to dwa różne badania obrazowe, które są wykorzystywane do wykrywania zmian w piersiach, jednak działają na zupełnie innych zasadach. USG (ultrasonografia) opiera się na technologii ultradźwiękowej, natomiast mammografia wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. W niektórych wypadkach wymagana jest mammografia spektralna, polegająca na dodatkowym podaniu kontrastu oraz wykorzystaniu promieniowania o różnych energiach w celu uzyskania dokładniejszego obrazu piersi. Chociaż oba badania, mammografia i USG, mają na celu identyfikację zmian patologicznych w piersiach, różnią się one technologią, dokładnością oraz zakresem zastosowania.
Na czym polega USG piersi?
USG piersi to nieinwazyjne badanie, które wykorzystuje fale ultradźwiękowe do tworzenia obrazu tkanek wewnątrz piersi. Podczas badania na skórę nakłada się specjalny żel, a następnie lekarz przesuwa głowicę urządzenia (tzw. sondę) po piersi. Fale ultradźwiękowe przechodzą przez tkanki i odbijają się od różnych struktur, tworząc obraz, który lekarz interpretuje. USG piersi jest bezbolesne, szybkie (zwykle trwa 15-20 minut) i nie wymaga specjalnego przygotowania.
USG jest szczególnie przydatne w ocenie tkanek miękkich i pozwala na rozróżnienie między guzkami wypełnionymi płynem takimi jak torbiele a twardymi zmianami, które mogą być guzem nowotworowym. Warto dodać, że USG jest wykorzystywane częściej u kobiet młodszych (do 40. roku życia), u których piersi są gęstsze i trudniejsze do oceny za pomocą mammografii.
Jak wygląda mammografia?
Mammografia to badanie rentgenowskie, które pozwala na uzyskanie szczegółowego obrazu tkanek piersi. Podczas badania pierś jest umieszczana pomiędzy dwoma specjalnymi płytkami, które ją lekko uciskają. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie wyraźnego obrazu piersi w różnych płaszczyznach. Badanie trwa zaledwie kilka minut, a chociaż może powodować chwilowy dyskomfort związany z uciskiem, nie jest bolesne. Mammografia pozwala na wykrycie zarówno guzów, jak i zwapnień, które mogą wskazywać na zmiany nowotworowe.
Istnieją również inne bardziej zaawansowane warianty badania takie jak opisana powyżej mammografia spektralna czy tomosynteza (mammografia 3D), polegająca na wykorzystaniu serii szybkich zdjęć i technologii cyfrowej, dzięki czemu otrzymuje się trójwymiarowy obraz piersi.
Mammografia jest bardziej skuteczna u kobiet po 50. roku życia, u których piersi są mniej gęste, ponieważ promieniowanie rentgenowskie ma trudności z przechodzeniem przez gęstą tkankę gruczołową, jak ma to miejsce u młodszych kobiet.
Zobacz także: Czy mammografia jest szkodliwa? Obalamy mity
Kiedy wykonuje się mammografię, a kiedy USG piersi?
Decyzja o tym, kiedy wykonać mammografię, a kiedy USG, zależy od wielu czynników, takich jak wiek pacjentki, gęstość piersi oraz indywidualne ryzyko zachorowania na raka piersi.
- Mammografia: zwykle zaleca się ją kobietom powyżej 45. roku życia, zwłaszcza tym, które są w grupie ryzyka (np. mającym historię raka piersi w rodzinie). W Polsce kobiety w wieku 45-74 lat objęte są programem przesiewowym i powinny wykonywać mammografię co dwa lata.
- USG piersi: to badanie częściej zaleca się kobietom młodszym, u których piersi są gęste i trudniejsze do oceny w mammografii. USG jest również wykorzystywane w przypadkach, gdy mammografia nie dała jednoznacznych wyników, lub gdy pojawiły się zmiany, które wymagają dokładniejszej analizy.
Jak umówić wizytę
Mammografia czy USG – co jest dokładniejsze?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, które z tych badań jest dokładniejsze. Wszystko zależy od sytuacji klinicznej i rodzaju zmiany w piersiach.
- Mammografia jest bardzo skuteczna w wykrywaniu mikroskopijnych zwapnień, które mogą wskazywać na obecność raka. Jest również lepsza w przypadku kobiet po 50. roku życia, u których piersi są mniej gęste.
- USG piersi jest skuteczniejsze w wykrywaniu zmian w tkance miękkiej i płynnych torbieli. Może również pomóc w określeniu, czy guz jest wypełniony płynem, czy ma twardą strukturę.
W niektórych przypadkach oba badania mogą się uzupełniać. Często, jeśli mammografia wykryje coś niepokojącego, lekarz może zalecić USG w celu dalszej analizy zmiany.
Zobacz także: Jak interpretować wyniki mammografii?
USG czy mammografia? Od czego zależy wybór?
Wybór między USG a mammografią zależy od wielu czynników, takich jak wiek pacjentki, gęstość piersi, obecność czynników ryzyka oraz wyniki poprzednich badań. Ostateczną decyzję o wyborze badania powinien podjąć lekarz, który uwzględni całą historię medyczną pacjentki oraz specyfikę przypadku.
Oba badania mają swoje miejsce w diagnostyce i profilaktyce raka piersi. Warto pamiętać, że regularne badania, dostosowane do indywidualnych potrzeb, są kluczowe we wczesnym wykrywaniu ewentualnych zmian nowotworowych.
Mammografia a USG piersi – podsumowanie
Zarówno mammografia, jak i USG piersi są niezwykle ważnymi narzędziami w diagnostyce nowotworowej. Każde z nich ma swoje zastosowanie, zalety i ograniczenia. Wybór odpowiedniego badania zależy m.in. od wieku pacjentki, gęstości jej piersi oraz wyników poprzednich badań. Regularne wykonywanie badań zgodnie z zaleceniami lekarza to klucz do wczesnego wykrywania raka piersi i skutecznego leczenia. Dbaj o swoje zdrowie i systematycznie poddawaj się badaniom!