Czy mammografia jest szkodliwa? Obalamy mity

05.04.2025

Mammografia to jedno z najskuteczniejszych narzędzi diagnostycznych w wykrywaniu raka piersi, ale mimo swojej ogromnej roli w profilaktyce nowotworowej, wciąż budzi wiele kontrowersji i obaw. W szczególności dotyczą one promieniowania rentgenowskiego, które jest wykorzystywane w trakcie badania. Czy mammografia jest bezpieczna? A może rzeczywiście niesie ze sobą ryzyko? W tym artykule postaramy się rozwiać wątpliwości, obalając popularne mity na temat mammografii.

czy mammografia jest szkodliwa.jpg

Spis treści

Na czym polega mammografia?
Czy mammografia jest bezpieczna dla zdrowia?
Jakie jest ryzyko negatywnych skutków mammografii?
Jak umówić wizytę
Czy częsta mammografia jest szkodliwa?
Podsumowanie

Na czym polega mammografia?

Mammografia to badanie rentgenowskie piersi, które umożliwia wykrycie zmian w tkankach gruczołowych. Badanie jest przeprowadzane za pomocą specjalistycznego aparatu rentgenowskiego, który wykonuje zdjęcia radiologiczne piersi. Podczas mammografii pierś jest umieszczana pomiędzy dwoma płytami, które ją lekko uciskają. Ucisk ma na celu uzyskanie wyraźnych obrazów i zwiększenie rozdzielczości zdjęć, co pomaga w lepszym zobrazowaniu struktur wewnętrznych.

Badanie trwa zaledwie kilka minut i chociaż może powodować chwilowy dyskomfort związany z uciskiem piersi, nie powinno być bolesne.

Badanie mammograficzne

Czy mammografia jest bezpieczna dla zdrowia?

Mammografia jest bezpiecznym badaniem. Choć w czasie badania wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie, dawka, jaką otrzymuje pacjentka, jest minimalna i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Zgodnie z zaleceniami, promieniowanie używane w mammografii jest ściśle kontrolowane i ograniczone do absolutnego minimum, aby zapewnić wysoką jakość obrazu, a jednocześnie zminimalizować ryzyko związane z jego działaniem.

Aby lepiej zrozumieć, jak mała jest dawka promieniowania w mammografii, warto porównać ją do promieniowania, z jakim mamy do czynienia w życiu codziennym. Na przykład podczas lotu samolotem, który wznosi się na dużą wysokość, jesteśmy narażeni na promieniowanie o podobnej dawce używanej podczas jednej mammografii.

Ponadto liczne badania naukowe potwierdzają, że korzyści płynące z regularnego wykonywania mammografii, w tym wczesne wykrywanie raka piersi, zdecydowanie przewyższają ryzyko wynikające z ekspozycji na minimalne dawki promieniowania.

Jakie jest ryzyko negatywnych skutków mammografii?

Choć mammografia jest bezpieczna, nie jest całkowicie wolna od ryzyka. Wśród potencjalnych skutków ubocznych mammografii najczęściej wymienia się ból, dyskomfort oraz siniaki w miejscu ucisku. Takie objawy występują jednak bardzo rzadko i zazwyczaj ustępują samoistnie po krótkim czasie. Warto również zaznaczyć, że badanie jest szybkie, a uczucie dyskomfortu jest najczęściej przejściowe i związane z chwilowym uciskiem piersi.

Innym potencjalnym ryzykiem są fałszywie dodatnie lub fałszywie ujemne wyniki mammografii. Fałszywie dodatni wynik oznacza, że mammografia wykryje nieistniejącą zmianę, co może prowadzić do dodatkowych, niepotrzebnych badań. Z kolei fałszywie ujemny wynik to sytuacja, w której badanie nie wykryje istniejącego guza, co opóźnia diagnozę. W takich przypadkach może być konieczne wykonanie dodatkowych badań, takich jak USG czy rezonans magnetyczny w celu potwierdzenia wyników.

Zobacz także: USG czy mammografia – co lepsze? Różnice między badaniami

Jak umówić wizytę

Zapytaj Lekarza.svg

Umów badanie w ramach abonamentu

wozek-zakupy-sklep.svg

Umów wizytę płatną

22 275 96 28

Czy częsta mammografia jest szkodliwa?

Niektóre osoby obawiają się, że częste wykonywanie mammografii może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworu, ponieważ badanie wiąże się z ekspozycją na promieniowanie. Jednak te obawy są nieuzasadnione. Korzyści płynące z regularnych badań mammograficznych znacznie przewyższają potencjalne ryzyko związane z promieniowaniem.

Wczesne wykrycie raka piersi jest kluczowe w leczeniu tej choroby, ponieważ pozwala na szybsze podjęcie terapii i zwiększa szanse na pełne wyleczenie. Wiele badań naukowych dowodzi, że regularne wykonywanie mammografii skutkuje zmniejszeniem umieralności na raka piersi, szczególnie w grupach ryzyka, takich jak kobiety po 45. roku życia lub osoby z chorobami nowotworowymi w rodzinie.

Zalecenia dotyczące częstotliwości wykonywania mammografii zależą od wieku oraz indywidualnych czynników ryzyka. W Polsce program profilaktyki raka piersi skierowany jest do kobiet wieku 45-74 lata, które mogą wykonywać mammografię bezpłatnie co dwa lata, a w przypadku osób z wyższym ryzykiem, np. mających historię raka piersi w rodzinie, badanie może być wykonywane raz do roku.

Podsumowanie

Mammografia to bezpieczne i skuteczne badanie diagnostyczne, które odgrywa kluczową rolę w profilaktyce raka piersi. Choć budzi pewne obawy, zwłaszcza związane z promieniowaniem, liczne badania potwierdzają, że ryzyko szkodliwego wpływu promieniowania na zdrowie pacjentki jest minimalne. Korzyści płynące z wczesnego wykrywania raka piersi, w tym możliwość leczenia zmian w ich początkowych stadiach, zdecydowanie przewyższają potencjalne zagrożenia. Regularne badania mammograficzne, wykonywane zgodnie z zaleceniami lekarza, to jeden z najskuteczniejszych sposobów na dbanie o zdrowie piersi i zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworu.

Źródła
  1. https://onkologia.org.pl/pl/mammografia
  2. Eugene C. Lin, MD, Ryzyko napromieniowania związane z badaniami obrazowymi w medycynie, Medycyna po dyplomie 02/2021

Zobacz także

Wszystkie artykuły i poradniki