Bostonka – co to jest? Objawy, przyczyny, sposoby leczenia
Bostonka to choroba wieku dziecięcego. Jej poprawna, choć rzadko używana nazwa to choroba dłoni, stóp i ust. Przypadki zachorowań u dorosłych są rzadkie i dotyczą głównie osób z obniżoną odpornością lub z chorobami przewlekłymi. Odpowiedzialny za bostonkę wirus szerzy się drogą doustną i oddechową oraz poprzez kontakt z płynem ze zmian skórnych.
Spis treści
Bostonka to wysoce zakaźna choroba, która zazwyczaj ma samoograniczający się przebieg. Sprawdź, jakie objawy towarzyszą bostonce i czy postawienie rozpoznania wymaga przeprowadzenia specjalnych badań. Dowiedz się, na czym polega leczenie choroby bostońskiej
Bostonka – co to jest? Czy bostonka jest zaraźliwa?
Bostonka to inaczej choroba dłoni, stóp i ust, zwana również enterowirusowym pęcherzykowym zapaleniem jamy ustnej z wypryskiem. Za jej powstanie odpowiada infekcja wirusami z grupy Coxsackie, które zaliczane są do enterowirusów.
Zakażenie szerzy się drogą kropelkową. Wirus rozprzestrzenia się przede wszystkim w sposób bezpośredni – poprzez kontakt z osobą chorą i jej śliną oraz wydzielinami z nosa i gardła, które wydobywają się podczas mówienia, kasłania, kichania. Możliwa jest również transmisja wirusa przez kontakt z płynem pochodzącym z pękających zmian skórnych chorego. Patogen rozprzestrzeniać się może w sposób pośredni – poprzez kontakt z przedmiotami i powierzchniami, które zostały zanieczyszczone przez wydzieliny/wydaliny chorego. Wirus obecny jest także w stolcu chorego. Stąd też źródłami zakażenia bostonką mogą być skażone fekaliami jedzenie, woda pitna, akweny.
Bostonka – objawy. Jak wygląda bostonka?
Okres wylęgania się wirusa bostonki wynosi kilka dni (zazwyczaj 3–5). Po zakażeniu patogen osiedla się w gardle. W ciągu dnia rozprzestrzenia się w tkance chłonnej. W tym czasie nie obserwuje się z reguły objawów. Średnio 3 dni od zakażenia ma miejsce wiremia (czyli obecność wirusa we krwi) i transmisja patogenu w różnych tkankach, w których wirus się namnaża. Od 3 do 7 dni od zakażenia ma miejsce kolejna wiremia.
Przeniknięciu wirusa do krwi towarzyszy szereg dolegliwości. W pierwszej kolejności dochodzi do wzrostu temperatury ciała (wynosi zazwyczaj 38–39°C). Pojawiają się:
- ból głowy,
- ogólne złe samopoczucie,
- dreszcze,
- bóle kostno-stawowe,
- spadek apetytu,
- pierwsze zmiany skórne.
Od 7. do 10. dnia od zakażenia ma miejsce tzw. właściwa faza zakażenia. Na śluzówce jamy ustnej, spodzie stóp, dłoniach rozwija się wysypka grudkowo-plamista, która z czasem zmienia się w pęcherze. Dochodzi do ostrego zapalenia gardła i migdałków podniebiennych, czemu towarzyszą zmiany pęcherzykowe, a nawet owrzodzenia w obrębie jamy ustnej, sprawiające ból zwłaszcza w czasie przełykania i jedzenia.
Poprawnie działający układ odpornościowy walczy z wirusem, którego objawy utrzymują się przez kilkanaście dni. W ciężkich przypadkach, które należą do rzadkości, dochodzi do wniknięcia wirusa do ośrodkowego układu nerwowego i ryzyka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu.
Bostonka – do jakiego lekarza się zgłosić?
W przypadku wyżej wymienionych objawów należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu – internisty, a gdy objawy dotyczą dzieci – do pediatry lub lekarza rodzinnego.
Bostonka – rozpoznanie
Rozpoznanie bostonki stawiane jest przeważnie na podstawie objawów. W razie niepewności diagnostycznej lekarz zlecić może badanie na obecność wirusa materiału pobranego z wymazu gardła lub ze stolca. Z uwagi na zbliżony obraz kliniczny bostonka powinna być różnicowana z takimi chorobami, jak:
- alergia niewiadomego pochodzenia,
- wiatrówka,
- wyprysk potnicowy,
- grudkowa dermatoza dziecięca,
- opryszczka pospolita, rozsiane zakażenie wirusem opryszczki lub półpaśca,
- zakażenie paciorkowcowe.
Bostonka – jak leczyć?
Bostonka ma przeważnie względnie łagodny i samoograniczający się przebieg. W związku z tym nie wymaga specjalnego leczenia. Stosowane rozwiązania mają wyłącznie na celu złagodzenie towarzyszących bostonce objawów.
Pacjent powinien izolować się od innych domowników, dbać o higienę rąk oraz unikać dotykania zmianach skórnych z uwagi na ryzyko ich wtórnego nadkażenia. Towarzyszący wysypce świąd jest zazwyczaj niewielki, a kiedy dokucza, można podać pacjentowi leki przeciwhistaminowe. Na podwyższoną temperaturę ciała sprawdzą się zimne okłady i ogólnodostępne leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (tzw. NLPZy, np. ibuprofen) czy paracetamol.
Pamiętać trzeba o nawodnieniu. Z uwagi na obecne w jamie ustnej zmiany na czas choroby wskazana jest delikatna dieta płynna/półpłynna. Zaleca się odpoczynek i unikanie wzmożonej aktywności.
W ciężkich przypadkach wprowadzone zostaje szpitalne leczenie przeciwwirusowe i objawowe. Okres zdrowienia po zakażeniu bostonką zajmuje do 4 tygodni. Najdłużej utrzymuje się osłabienie i ogólne złe samopoczucie.
Bostonka – jak zapobiegać?
Jak dotąd nie zostały opracowane szczepionki na wirusy odpowiedzialne za wywołanie bostonki. Podstawą profilaktyki choroby dłoni, stóp, jamy ustnej jest higiena – częste mycie rąk, dezynfekcja przedmiotów używanych przez zakażonych, mycie owoców i warzyw przed spożyciem. Wskazane jest unikanie kontaktu z osobami chorymi, a najlepiej zadbać o ich izolację.
Udostępnij:
