Wysoką jakość treści zapewnia LUX MED Stomatologia.

LX Stomatologia.png
26.03.2025

Ból zęba to jedna z najczęstszych dolegliwości, z jakimi pacjenci zgłaszają się do stomatologa. Wiele osób – odczuwając dyskomfort, który utrudnia codzienne funkcjonowanie – zastanawia się, czy w takiej sytuacji mogłyby pomóc antybiotyki. Warto pamiętać, że te środki nie są lekami przeciwbólowymi i powinno się je stosować tylko w uzasadnionych przypadkach. Sprawdź, w jakich sytuacjach antybiotyk na ból zęba może być wskazany.

Antybiotyki na ból zęba.jpeg

Spis treści

Skąd bierze się ból zęba?
Kiedy sięgnąć po antybiotyki w leczeniu bólu zęba?
Jakie antybiotyki stosuje się w leczeniu bólu zęba?
Jak prawidłowo stosować antybiotyki?

Skąd bierze się ból zęba?

Ból zęba to nieprzyjemna dolegliwość, która jest jednym z najczęstszych powodów wizyt u stomatologa. Może mieć różne przyczyny – najczęstszą z nich jest próchnica, w której przebiegu bakterie niszczą szkliwo, tworząc ubytki, które docierają do wrażliwszych warstw zęba i powodują ból. Kiedy próchnica dotrze do miazgi (unerwionej tkanki zęba), może wystąpić zapalenie, które objawia się silnym, samoistnym, pulsującym bólem.

Uszkodzenie struktury zęba na skutek urazów mechanicznych także może prowadzić do bólu, szczególnie podczas jedzenia lub picia. Ponadto zęby mogą być nadwrażliwe na gorące, zimne, słodkie lub kwaśne pokarmy i napoje. Ból, obrzęk i dyskomfort czasami wynika też z wyrzynania się ósemek lub ich zatrzymania w dziąsłach. W niektórych przypadkach za dolegliwości bólowe odpowiada zapalenie zatok, które zazwyczaj promieniuje do górnych zębów, powodując ból.

Ból zębów może także wynikać z ostrych stanów zapalnych, np. ropnia. Dopiero gdy dentysta ustali przyczynę dolegliwości, można wdrożyć odpowiednie środki. Najskuteczniejszym sposobem jest oczywiście usunięcie przyczyny problemu, a więc wyeliminowanie próchnicy, wypełnienie ubytku, usunięcie ósemki lub wyleczenie stanu zapalnego poprzez zastosowanie leczenia kanałowego. W przypadku, gdy przyczyną infekcji powodującej ból są bakterie, lekarz może zalecić zastosowanie antybiotyku.

Kiedy sięgnąć po antybiotyki w leczeniu bólu zęba?

Antybiotyki w leczeniu bólu zęba są wskazane w specyficznych sytuacjach. Jeśli dolegliwościom bólowym towarzyszą objawy ogólne, takie jak gorączka, obrzęk twarzy czy trudności w przełykaniu, może to oznaczać, że w organizmie rozwija się infekcja bakteryjna. W takich przypadkach antybiotyk zapobiega dalszemu rozprzestrzenianiu się zakażenia.

Wśród najczęstszych wskazań do zastosowania antybiotyków w stomatologii można wymienić:

  • ostre stany ropne – ropień prowadzi do rozprzestrzenienia stanu zapalnego na okoliczne tkanki, a antybiotyki są w stanie temu zapobiec;
  • przejściowa bakteriemia – po zabiegach stomatologicznych, takich jak ekstrakcja zęba czy usuwanie kamienia, może dochodzić do bakteriemii, czyli obecności bakterii we krwi. W takich przypadkach u niektórych pacjentów antybiotyki są stosowane profilaktycznie;
  • infekcje związane z chorobami ogólnoustrojowymi – w przypadku pacjentów z obniżoną odpornością (np. po przeszczepach lub leczeniu immunosupresyjnym) antybiotyk nie tylko pomoże na ból zęba, lecz również pozwoli zapobiec poważnym powikłaniom

Zobacz także: Fakty i mity stomatologiczne.

Jakie antybiotyki stosuje się w leczeniu bólu zęba?

Najczęściej stosowanymi antybiotykami w stomatologii są amoksycylina oraz klindamycyna. Amoksycylina, czyli syntetyczna penicylina, jest stosunkowo bezpieczna dla kobiet w ciąży i dzieci. Klindamycynę z kolei często wybiera się w przypadku alergii na penicylinę. Oprócz tego skutecznie działa na większość patogenów wywołujących zakażenia zębopochodne.

Jak prawidłowo stosować antybiotyki?

Aby antybiotyki były skuteczne, należy przestrzegać kilku zasad. Przede wszystkim leki te zawsze powinny być przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza. Ważne jest, aby nie pomijać dawek ani nie przerywać terapii, nawet w przypadku wcześniejszego ustąpienia objawów.

Nadużywanie antybiotyków w problemach stomatologicznych nie jest wskazane, ponieważ może prowadzić do wyniszczenia naturalnej flory bakteryjnej organizmu, a w konsekwencji także do zaburzeń żołądkowo-jelitowych oraz zakażeń grzybiczych. Częste stosowanie tych preparatów zwiększa oporność bakterii, a to może prowadzić nie tylko do trudności w leczeniu przyszłych zakażeń, lecz także do rozwoju antybiotykoopornych szczepów.

W sytuacjach, gdy antybiotykoterapia nie jest wskazana, można sięgnąć po inne metody łagodzenia bólu. Preparaty przeciwbólowe, np. paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mogą skutecznie zwalczać dolegliwości bólowe, nie osłabiając przy tym naturalnej odporności organizmu. Olejek goździkowy oraz ziołowe płukanki, takie jak wyciąg z szałwii, również powinny przynieść ulgę. W większości przypadków ból można wyleczyć szybko i trwale poprzez leczenie stomatologiczne, które eliminuje jego główne źródła.

Źródła
  1. U. Kaczmarek i in., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2014.
  2. D. Bukowska, Nadwrażliwość, ból zęba – przyczyny i rozpoznanie, „Magazyn Stomatologiczny”, https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a5208/Z-PRAKTYKI--Nadwrazliwosc--bol-zeba-----przyczyny-i-rozpoznanie.html [dostęp: 11.2024].
  3. M. Trąbska­‍‑Świstelnicka, Antybiotykoterapia w stomatologii, „Magazyn Stomatologiczny”, https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a857/antybiotykoterapia-w-stomatologii.html [dostęp: 11.2024].

Zobacz także

jak czyścić aparat.jpeg
Stomatologia

Jak zachować prawidłową higienę jamy ustnej podczas leczenia aparatem ortodontycznym? Wskazówki

Leczenie ortodontyczne może trwać nawet kilka lat. To okres, w którym zęby przyjmują prawidłowe położenie, ale także – szczególnie w przypadku aparatów stałych – są bardziej narażone na rozwój próchnicy przez obecność elementów aparatu stałego, które mogą utrudniać dostęp dla szczoteczki i innych środków do higieny jamy ustnej. Bakterie gromadzące się w tkankach twardych zębów mogą powodować ubytki, choroby dziąseł czy nieprzyjemny zapach z ust. Sprawdź, jak utrzymywać prawidłową higienę jamy ustnej w trakcie leczenia stałym aparatem ortodontycznym, aby uniknąć tych problemów!

palenie po wyrwaniu zęba.jpeg
Stomatologia

Palenie po wyrwaniu zęba – dlaczego jest szkodliwe?

Po ekstrakcji zęba Pacjent otrzymuje szereg zaleceń, które mają wspierać proces gojenia rany. Wśród nich jest m.in. zakaz palenia papierosów. Ten szkodliwy nałóg może niepotrzebnie wydłużyć czas rekonwalescencji, a dodatkowo zwiększyć ryzyko powstania tzw. suchego zębodołu oraz infekcji. Sprawdź, jakie jeszcze mogą być konsekwencje palenia po usunięciu zęba i przekonaj się, że naprawdę nie warto tego robić.

wpływ palenia.jpeg
Stomatologia

Jak palenie papierosów wpływa na zdrowie jamy ustnej?

Palenie tytoniu to powszechny nawyk. Jak wynika z raportu Palenie tytoniu – najważniejszy czynnik zdrowotny, problem dotyczy aż ponad 30% mężczyzn i 27% kobiet w Polsce [5]. Tytoń nie tylko uzależnia i powoduje choroby płuc, ale także ma wpływ na zdrowie i estetykę zębów. Sprawdź, z jakimi problemami stomatologicznymi najczęściej zmagają się palacze.

Wszystkie artykuły i poradniki